سردرد سینوسی چیست – علائم و درمان قطعی با متخصص سردرد

سردرد سینوسی

سینوس ها حفره های کوچک و پر از هوا هستند که در پشت استخوان گونه و پیشانی قرار دارند و توسط یک مجرای باریک به بینی متصل می شوند؛ و از این راه ترشحات داخل سینوس ها به بینی ریخته می شود.

سردرد سینوسی اغلب با سینوزیت همراه است. سینوزیت یک بیماری شایع است در آن لایه مخاطی سینوس ها متورم می شود. ممکن است در اطراف چشمها، گونه ها و پیشانی حالت احساس فشار داشته باشید.درد و فشار بیشتر در ناحیه بالای بینی و بین دو چشم احساس می شود. شدت درد، بین متوسط تا شدید می باشد. بیشتر پزشکان و متخصصان درباره تشخیص درد های میگرنی یا عصبی از سردردهای سینوسی اشتباه می کنند. سردرد از علائم شایع سردردهای سینوسی می باشد. سردرد سینوسی به صورت دردهای مبهم و ضربان دار در قسمت بالائی صورت اتفاق می افتد.

اگر به سردرد مبتلا شدید حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا جهت درمان مناسب، نوع سردرد باید درست تشخیص داده شود. سردردهای میگرنی، سینوسی، سردردهای تنشی و سردردهای خوشه ای نیاز به تشخیص متخصص مغز و اعصاب دارند و تشخیص درست سردرد در درمان آن موثر می باشد.

سینوس چیست ؟ شکل سینوس چگونه است؟

سینوس ها به صورت فضا یا حفره هایی در بین استخوان ها هستند که به تصویه هوا با مرطوب کردن هوای تنفسی و ترشح مخاط کمک می کنند. همچنین سینوس ها در استحکام جمجمه و توانائی آن برای مقابله با تروما نیز نقش مهمی دارند. حفره ها باعث ایجاد طنین بیشتر در صدا می شوند.

انواع سینوس ها

• سینوس های آرواره ای در پائین چشم زیر استخوان گونه، در میان استخوان آرواره قرارر گرفته اند.
• سینوس های پیشانی در بالای چشم و در بین استخوان پیشانی قرار گرفته اند.
• سینوس های بین چشمی یا اتموئید در استخوان اتموئید که دو چشم را از بینی جدا می کنند قرار دارد.
• سینوس های پشت چشمی یا اسفنوئید در استخوان اسفنوئید در جمجمه قرار گرفته است.

نشانه های سردرد میگرنی و سینوسی شباهت هائی با یکدیگر دارند و در اغلب موارد، میگرن در مراحل اولیه تشخیص به عنوان سینوزیت شناخته می شوند. 90 درصد مراجعات به پزشک متخصص، فرد بیماری خود را به عنوان سینوزیت معرفی کرده، در حالی که تشخیص نهائی بیماری میگرن بوده است. بیشتر موارد بیماری میگرن را پزشک های غیر متخصص و تجربی به عنوان سینوزیت تشخیص می دهند.

سردرد سینوسی چیست؟

اگر بافت مجاری یا سلول هائی که سینوس ها را به پشت بینی وصل می کنند، التهابی داشته باشند و ملتهب شوند، سینوس ها نمی تواند به صورت طبیعی تخلیه شوند و فشار درون سینوس ها افزایش پیدا می کند و این مسئله منجر به افزایش مخاط و ترشح مایعات خواهد شد. این افزایش مایعات  و ناتوانی در تخلیه آن ها باعث افزایش فشار درون حفره سینوسی می شود و در نهایت منجر به دردی که به آن درد سینوسی می گویند خواهد شد. اصطلاح سینوزیت برای التهاب سینوس به کار می رود.

انواع سینوزیت

سینوزیت به 2 نوع سینوزیت حاد و مزمن تقسیم می شود که تفاوت آن ها در مدت علائم شدت و همچنین تکرار آن در طی یک سال می باشد.

سینوزیت حاد چیست؟

سینوزیت حاد به حالتی می گویند که علائم سینوزیت،حد اکثر تا 4 هفته وجود داشته باشد. این نوع از سینوزیت بیشتر از 3 بار در سال اتفاق نمی افتد و هر بار زمان آن بیشتر از ده روز نمی شود. بیشتر این سینوزیت ها به دلیل رشد بیش از اندازه ی باکتری ها در محل سینوس ها  می باشد.

سینوزیت مزمن چیست؟

زمانی به سینوزیت، سینوزیت نوع مزمن می گوند که علائم آن بیشتر از 3 ماه می باشد و بیشتر از 4 بار در سال رخ می دهد؛ هر بار بیشتر از 20 روز طول می کشند. دلیل سینوزیت مزمن، قارچ ها و باکتری ها می باشند.

تفاوت میگرن و سینوزیت

علائم و نشانه های سردرد میگرن عبارتند از: یک طرفه بودن، ضربان دار بودن، طولانی بودن طول سردردها، همراه بودن سردرد با تهوع و استفراغ، آبریزش خفیف نازک بینی، حساسیت به بو، نور و صدا، شدت زیاد سردرد به طوری که به آن سردرد ناتوان کننده می گویند. سردردهای سینوزیتی با ترشحات با قوام بالای بینی، سرفه، کم شدن بویائی، درد گوش و درد دندان، عرق کردن، تب و لرز و تنفس غیر طبیعی همراه هستند. تشخیص دقیق سینوزیت از میگرن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد زیرا افرادی در طول سال ها به دلیل تشخیص سینوزیت، درمان سینوزیت را ادامه داده اند اما در واقعیت به بیماری میگرن مبتلا بوده اند.

شباهت میگرن و سینوزیت

• میگرن و سینوزیت هردو با خم شدن به جلو زیادتر می شوند.
• هر دو همراه با آبریزش بینی و آبریزش چشمی می باشند.
• هر دو گرفتگی بینی را به دنبال دارند.
• در هر دو احساس فشار در ناحیه صورت می شود.

بیشترین تشخیص نادرست میگرن و سینوزیت در موارد میگرن خفیف یا میگرن های بدون اورا می باشد؛ و اگر میگرن همراه با اورا باشد به سادگی می توان میگرن و سینوزیت را از هم تشخیص داد و بین آن دخ تفاوت قئل شد.

چه زمانی فرد به سینوزیت مبتلا می شود؟

اگر بنا به هر دلیلی مجاری سینوسی بسته شوند به طور مثال با ترشح بیش از حد مخاط، ارتباط سینوس ها با بیرون قطع می شود و بستری برای رشد باکتری ها و میکروب ها فراهم می گردد.

بیماری سینوزیت ممکن است در 3 حالت بروز کند

1. به طور طبیعی در درون سینوس ها مخاط وجود دارد که اگر این میزان مخاط از میزان مشخص بیشتر گردد، مانند حالتی که در سرماخوردگی و آلرژی رخ می دهد، مخاط اضافی راه مجاری سینوسی را می بندند و زمینه را برای سینوزیت فراهم می کند.
2. درون سینوس ها اجسام مژه مانند وجود دارند که میکروب ها و مواد خارجی را به خود جذب می کند و به بیرون هدایت می کند و از تجمع آن ها در درون سینوس ها و بروز عفونت جلوگیری می کند. اگر بنابه هر دلیلی این اجسام به خوبی عمل نکنند مواد اضافی و مخاط در محل سینوس ها جمع می شود و باعث بروز سینوزیت می شود.
3. برخی از مشکلات آناتومیکی مانند انحراف تیغه میانی بینی، پولیپ بینی یا مشکلات مجرای بینی می توانند سبب بسته شدن مجرای سینوس شوند.

از دیگر بیماری هائی که مشابه سردرد سینوسی می باشند عبارتند از سندروم مفصل گیجگاهی، نورالژی عصب سه قلو، آرتریت سلول ژانت، مصرف بیش از حد داروی سردرد.

درمان های پزشکی برای درمان سینوزیت

استفاده از اسپری استروئیدی بینی: در حال حاضر استروئیدهای درون بینی مانند فلوتیکازول یا تریامسینولون بدون نسخه در دسترس هستند که با کاهش التهاب بینی سردردها را کاهش می دهند. مزیت این اسپری ها نداشتن عوارض جانبی مانند داروهای ضد احتقان خوراکی و آنتی هیستامین ها مثل خواب آلودگی و خشکی دهان می باشد. استروئیدهای تجویزی نیز وجود دارند مانند مومتازون فوروات که عوارض جانبی شامل سوء هاضمه، سردرد، تهوع، طعم و بوی بد در هنگام استفاده از اسپری است.

استروئیدهای داخل بینی باید خط اول درمان گرفتگی بینی سینوسی قرار کیرند.

استفاده از دکونژستانت: استفاده از این داروها می تواند سبب تسکین فشار در سینوس با استفاده از باز کردن انسداد راه های هوایی بینی و کمک به تخلیه آن گردد. این دارو به شکل اسپری های بینی و داروی خوراکی عرضه می گردد. دکونژستان های خوراکی و اسپری شامل سودافد، آستیفد، آفرین و نئوسینفرین می باشند. برخی از آن ها ممکن است حاوی سودوافدرین باشند که فشار خون را بالا می برند و افراد مبتلا که فشار خون و پروستات دارند نباید از داروهای سودوافدرین استفاده کنند.

استفاده از آنتی هیستامین: در موارد طولانی مدت عفونت های سینوسی یا افرادی که دارای آلرژی هستند مفید است زیرا می تواند باعث کاهش احتقان بینی شوند.

آنتی هیستامین های خوراکی شامل دیفن هیدرامین، سیتریزین و لوراتادین می باشند. برخی ار آنتی هیستامین ها می توانند عوارض جانبی برای سینوس ها داشته باشند مانند خشک شدن غشای مخاطی بافت بینی و ضخیم شدن ترشحات و به علاوه باعث خواب آلودگی می شود.

برای درد مسکن مصرف کنید: درد را با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند ایپوپروفن یا ناپروکسن کاهش دهید. این داروها با کاهش التهاب به بازکردن راه های هوائی کمک می کند، تب را کم می کند و درد را التیام می بخشد. آسپرین نیز یک داروی مسکن می باشد که باعث کاهش درد با مهار سیگنال های درد در مغز می شود؛ به علاوه داروئی است که تب را کاهش می دهد اما نباید به کودکان زیر 18 سال داده شود. استامینوفن نیز می تواند برای درد و تب استفاده گردد و کودکان نیز اجازه مصرف آن را دارند اما کمکی به التهاب نمی کند.

درمان های خانگی برای سردرد سینوسی

ماساژ : ماساژ اطراف سینوس ها به کاهش درد سینوسی کمک می کند. به همین خاطر با نوک انگشتان ناحیه هائی را که بیشتر درد می کند را ماساژ دهید.

کمپرس گرم و سرد : کمپرس در نواحی اطراف سینوس ها به کاهش التهاب سینوس ها و درمان سردرد آن کمک کننده می باشد. در ابتدا کمپرس آب گرم را به مدت 30 دقیقه استفاده کنید و بلافاصله کمپرس سرد را نیز به مدت 30 دقیقه استفاده کنید. این کمپرس را 3 الی 5 بار در روز تکرار کنید تا سردرد و گرفتگی سینوس ها کمتر شود.

اسپری آب نمک : اگر بینی تان گرفته و به سختی نفس می کشید مقدار کمی نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و سپس به داخل سوراخ های بینی اسپری کنید یا با آب نمک بینی را شستشو دهید. با این کار شما حفره های بینی را مرطوب نگه داشته اید و باعث رفع گرفتگی آن شدید.

ویتامین C: برای مقابله با عفونت سینوس ها، ویتامین سی سرشار از آنتی اکسیدان می باشد و باعث تقویت سیستم ایمنی می شود. استفاده از غذاهای حاوی ویتامیت سی مانند کلم بروکلی، مرکبات، توت فرنگی، انار و … می تواند مفید باشد. می توان ویتامین سی را به صورت چای لیموئی مانند چای سبز لیموئی یا به شکل مکمل استفاده کنید.

زنجبیل و سردرد سینوسی: زنجبیل دارای مود ضد درد و ضد التهاب می باشد که به رفع سردرد سینوسی کمک می کند. مقداری زنجبیل تازه را خورد کنید در یک فنجان آب به مدت 10 دقیقه بجوشانید، سپس آن را صاف کرده و میل کنید یا می توانید زنجبیل تازه را مانند آدامس بجوید.

رژیم غذائی متعادل: رژیم غذائی خوب است که در آن از میوه جات و سبزیجات تازه استفاده گردد. مواد غذائی فرآوری شده و آماده نخورید، گوشت و لبنیات کمتر بخورید. به طور کلی یک رژیم غذائی متعادل، مشکلات مربوط به سلامت را از بین می برد و سیستم ایمنی را تقویت می کند، به، طوری که کمتر دچار عفونت هایی شامل عفونت سینوسی می شوید و اگر به عفونت سینوسی مبتلا شوید زودتر بهبود پیدا می کنید.

بخار و سردرد سینوسی: بخور دادن به نازک شدن مجرای تنفسی کمک می کند و از میزان خلط می کاهد. کمی آب را در ظرف بجوشانید و یک حوله بر روی سرتان بیاندازید و در بخار طرف نفس بکشید، این کار گرفتگی بینی را از بین می برد. می توان کمی روغن اکالیپتوس یا نعناع اضافه کنید.

آب گرم: نوشیدن مقدار زیادی آب گرم به باز شدن سینوس ها و رفع التهاب آن کمک می کند و به سرعت نشانه های سینوزیت را از بین می برد.

غذاهای پرادویه: طعم غذاها در افرادی که سینوزیت دارند به خوبی تشخیص داده نمی شود بنابراین می توان از غذاهای تند و پر ادویه استفاده کرد. ادویه ها به رفع گرفتگی بینی کمک می کند و در نتیجه سردرد را کاهش می دهد.

سوپ گرم: سوپ گرم را جزئی از وعده های غذائی تان قرار دهید و از آن استفاده کنید؛ همچنین مقداری فلفل قرمز به آن اضافه کنید. این سوپ به رفع گرفتگی بینی و کاهش التهاب سینوسی کمک می کند و سیستم ایمنی را تقویت می کند.

عمل جراحی برای درمان سردرد سینوسی

اگر در سردردهای سینوسی مزمن داروهای شیمیائی و درمان های خانگی جواب ندادند، متخصص مربوطه ممکن است انجام عمل جراحی آندوسکوپی سینوس را توصیه کند. با این عمل پلیپ ها و خارهای استخوانی برداشته می شود. برخی از پزشکان نیز عمل گشاد کردن ورودی سینوس را انجام می دهند. روش جدیدی نیز با نام رینوپلاستی وجود دارد بدین ترتیب که یک بالن را وارد حفره سینوس می کنندو سپس آن را باد می کنند.

پیشگیری از سردرد سینوسی

از محرک هائی مانند قلیان و سیگار، مواد حساسیت زا و آلودگی های هوا که باعث می شوند سینوس ها ملتهب شوند اجتناب کنید.

دست هایتان را قبل از خوردن وعده های غذائی و پس از رفتن به سرویس بهداشتی حتما بشوئید.

در طول روز از دوش آب گرم استفاده کنید زیرا باعث می شود گرفتگی سینوس ها برطرف شود.

اگر هوای اتاقتان خشک است از دستگاه بخور استفاده کنید. البته مراقب باشید که بیش از حو از بخور استفاده نکنید زیرا سبب زیاد مرطوب شدن هوا می گردد و این کار زمینه را برای رشد قارچ های مضر فراهم می کند.

استفاده از مایعات زیاد به خصوص نوشیدن آب زیاد تا کم آبی بدن رفع شود و راه تنفسی تان همیشه مرطوب بماند. خشک شدن راه تنفسی سبب التهاب و گرفتگی سینوس‌ها و در نتیجه سردرد می‌شود.

مطمعن شوید که تهویه منزل به خوبی کار می کند و راه رشد میکروب ها و قارچ های مختلف وجود ندارد.

استراحت بیشتری داشته باشید خصوصا در مواقعی که به سردرد مبتلا شده اید.

همچین برای درمان سینوزیت همانند میگرن از طب سوزنی کمک گرفته می شود؛ بدین منظور بایستی به متخصص طب سوزنی برای درمان سینوزیت مراجعه گردد.