رابطه میگرن و سکته مغزی -میگرن خطر سکته مغزی را افزایش میدهد

اول باید بدانیم سکته مغزی (استروک stroke) چیست؟

بطور کلی زمانی که جریان خون قسمتی از مغز دچار اختلال می گردد( جریان خون قطع می شود، به سلول ها اکسیژن کافی نمی  رسد و به تدریج شروع می کنند به مردن) استروک اتفاق می  افتد. یکی از نشانه های سکته مغزی می تواند یک سردرد شدید باشد و سایر علائم آن عبارتند از: مشکلاتی در بینائی در یک یا هر دو چشم به وجود می آید، تعادل بدن از دست می رود یا فرد دچار سرگیجه ناگهانی می شود، ضعف یا بی حسی به خصوص در یک طرف بدن پدیدار می شود، اشکال در صحبت کردن یا فهم جملات، گیجی و منگی و…

نوعی از سکته مغزی که با سردرد میگرنی اشتباه گرفته می شود حمله ایسکمیک گذرا نامیده می شود که همچنین به آن Mini Strok می گویند که در آن جریان خون به سمت مغز برای چند لحظه قطع می شود، این عارضه کمتر از 24 ساعت برطرف خواهد شد و علائم آن نیز خفیف است.

علائم حمله ایسکمی گذرا یا TIA چیست؟

تشخیص این حمله بسیارمشکل است و علائم آن می تواند متغییر باشد. از جمله شایع ترین علائم TIA می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تغییرات بینایی، عدم تعادل، گزگز یا مور مور شدن، حس بویائی یا چشائی غیر عادی، دیسفازی(اختلال زبان)، سردرد شدید،اختلال تکلم حرکتی، ضعف یا بی حسی یک سمت صورت یا بدن، از کوره در رفتن، تغییر سطح هوشیاری و …

موارد بالا بسیار شبیه علائم کلی سکته مغزی می باشد به همین خاطر در صورت مشاهده این موارد سریع اورژانس را خبر کنید.

سه نوع سکته مغزی وجود دارد 

• سکته مغزی گذرا (سکته مغزی خفیف)
• سکته ایسکمی (انسدادی)
• سکته هموراژیک (خونریزی)

سکته ایسکمی: تقریبا 87% سکته ها از نوع سکته انسدادی می باشد.این سکته زمانی ایجاد می  شود که لخته ای از خون یا توده ای باعث مسدود شدن رگ ها و عروق مغزی شود.

شایع ترین انواع سکته های ایسکمیک

آمبولی (Embolic) :سکته ی ایسکمیک می تواند از نوع آمبولی باشد یعنی اینکه لخته ی خون از جایی دیگر از بدن تشکیل شده و به سمت مغز آمده است.

سکته ی ترومبوتیک:: (Thrombotic) : نوع دیگیری از سکته ایسکمیس می باشد ودر این مورد لخته ی ایجاد شده در خود عروق مغز تشکیل شده است.

برخلاف سکته مغزی گذرا، لخته ی خونی که منجر به سکته ی ایسکمی می شود نمی تواند بدون درمان رفع گردد.

سکته ی هموراژیک (hemorrhagic stroke): زمانی رخ می دهد که عروق خونی مغز پاره شده و خون به سلول های اطراف می ریزد که برای سلول های مغزی خون عملکردی مانند سم و زهر دارد و منجر به مردن سلول های مغزی می شود. در نتیجه این اتفاق باعث آسیب مغزی و در موارد شدید حتی منجر به مرگ می شود.

سکته های هموراژیک به دو دسته تقسیم میشوند :

خونریزی درون مغزی (Intracerebral hemorrhage): در خونریزی درون مغز یکی از رگ های داخل مغز پاره می شود و خون به بافت داخل مغز می ریزد و به سلول های مغزی آسیب میزند. فشار خون بالا،ضربه مغزی، بدشکلی عروق و مصرف بیش از حد داروهای رقیق کننده ی خون می توانند به این نوع خونریزی منجر شوند.

خونریزی زیر عنکبوتیه (Subarachnoid hemorrhage):  فضایی بین سطح بیرونی مغز و جمجمه وجود دارد که در این فضا عروق و رگ هایی قرار دارند(اسم این فضا، فضای زیرعنکبوتیه است). اگر این عروق پاره شوند باعث خونریزی زیرعکنبوتیه می شوند. معمولا یکی از بارزترین علامت آن سردرد شدید و ناگهانی است.

سکته خونریزی دهنده نیز به 3 دلیل شایع رخ می دهد: بدشکلی شریانی-وریدی، فشار خون بالا و آنوریسم.

شما نمی‌توانید عوامل خطر زیر را برای حمله ایسکمی گذرا تغییر دهید، ولی دانستن اینکه شما در معرض خطر هستید می‌تواند در شما انگیزه ای برای تغییر شیوه زندگی به منظور کاهش خطرات دیگر ایجاد کند، عواملی مانند سن، سابقه خانوادگی، جنس( درمردان احتمال سکته مغزی یالاتر است)، بیماری سلول داسی شکل و نژاد سیاه پوست؛ شما می‌توانید تعدادی را از این عوامل کنترل و درمان کنید، مانند برخی بیماری‌ها و انتخاب شیوه زندگی، که خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهند.

رابطه بین میگرن و سکته مغزی

با توجه به اینکه علائم سکته و میگرن درهم آمیخته اند، ممکن است برایتان دشوار باشد که بدانید کدامیک را تجربه می کنید.

یکی از تشخیص های افتراقی سکته و میگرن این است که معمولاً در جمعیت های مختلف بروز می کنند. سکته مغزی بیشتر مردان مسن را درگیر می کند و میگرن در زنان جوان ایجاد می شود. با تحقیقات گسترده  ای که در این رابطه انجام گرفته است ، رابطه پیچیده میگرن و سکته مغزی هنوز معتبر است.

در یک بررسی بیش از 100 نفر که سابقه میگرن داشتند و حدود 450 نفر دیگر که میگرن نداشتند ، مورد آزمایش قرار گرفتن . محققان با استفاده از MRI، مغز دو گروه شرکت کننده را بررسی کردند. محققان آمریکایی پس از انجام بررسی ها دریافتند احتمال بروز سکته مغزی خاموش در مبتلایان به میگرن نسبت به گروه دیگرتا دو برابر بیشتر بوده است. به گفته محققان در نتیجه ی این مطالعه درمان بیماری میگرن ممکن است به کاهش خطر سکته مغزی به بیماران کمک کند.

تقریباً یک ‌سوم از بیماران میگرنی، سردرد همراه با دیده شدن نقاط نورانی یا الگوها یا نقاط چشمک‌زن و براق، و همچنین بی‌حسی یا سوزش در صورت یا دست همراه است. اگر این علائم برایتان آشناست و شما یک خانم جوان 35 تا 45 ساله هستید، شما در معرض خطر ب سکته مغزی ایسکمیک قرار دارید. در افراد مبتلا به میگرن، پلاکت‌های خونی فعال شده و خطر لخته شدن خون افزایش می یابد.

بعلاوه مصرف دخانیات و مصرف قرص های ضد بارداری، خطر لختگی خون را افزایش می‌دهند. به همین دلیل توصیه می‌شود که زنان مبتلا به میگرن از سایر روش‌های کنترل بارداری استفاده کنند و سیگار نکشند چرا که مطالعات نشان داده‌اند افراد مسنی که سیگار می‌کشند سه برابر بیش از دیگران در معرض ابتلا به سکته مغزی قرار دارند.

نوع اصلی میگرن همراه با سکته مغزی، میگرن همراه با ( هاله) است. هاله های میگرنی علائم حسی هستند که می توانند قبل یا هنگام شروع سردرد بروز کنند. این علائم می توانند به صورت اختلالات یا احساسات بینایی و جسمی ظاهر شوند. متداول ترین علائم هاله ای علائم بصری را شامل می شوند مانند چشمک زدن چراغ و وجود لکه ها یا خطوط زیگزاگی که در میدان دید فرد ظاهر می شود.

از دیگر علائم هاله کاهش بینایی کوتاه مدت ، سوزن سوزن شدن و بی حسی صورت ، دست ها یا سایر قسمت های بدن ، صداهای شنیداری مانند زنگ و موسیقی و صدا و زبان مانند صداهای غیر قابل بیان و غیر قابل درک می باشد .میگرن همراه با اورا نوعی سردرد میگرنی است. با این حال، گاهی اوقات هاله ها بدون درد جسمی سردرد اتفاق میفتد. مرحله اورا در یک دوره میگرن معمولاً کمتر از یک ساعت طول می کشد.

علائم رایج شامل بینایی تونل، دیدن ستاره ها و احساس سوزن سوزن شدن در دست ها یا پاها است. در صورتیکه مرحله اورای میگرن به طول انجامد احتمال اینکه سکته مغزی ایسکمیک در اثر کاهش خونرسانی مغز ایجاد شود بالا می رود که بایستی توسط متخصص مغز و اعصاب به وسیله سی تی اسکن مغز و یا ام آر آی مغز بررسی های لازم انجام گیرد. گاهی اورای میگرن می تواند به صورت حمله ایسکمیک گذرا خود را نشان دهد، همچنین در سکته مغزی هم گاهی سردرد های شبیه میگرن ممکن است دیده شود بنابراین دقت در تشخیص صحیح با توجه به رابطه میگرن و سکته مغزی توسط متخصص مغز واعصاب ضروری بنظر می رسد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که افراد مبتلا به میگرن همراه با اورا حدودا دوبرابر افراد سالم در معرض خطر سکته مغزی هستند. مطالعات نشان می دهد که ریسک سکته مغزی در میگرن با اورا بیشتر از میگرن بدون اورا افزایش می یابد.

طبق تحقیقات انجام شده ریسک سکته مغزی در مبتلایان به میگرن در این موارد افزایش می یابد: مبتلایان به میگرن زیر سن 45 سال، مبتلایان به میگرن بااورا که سیگار می کشند، زنان، زنان مبتلا به میگرن که قرصهای هورمونی ضدبارداری را مصرف می کنند.

آیا در طول حملات میگرنی امکان وقوع سکته مغزی وجود دارد؟

انفارکتوس مغزی عنوانی است برای سکته مغزی ایستمیکی که در زمان وقوع حملات میگرنی رخ می دهد. در این شرایط علائم اورا ادامه می یابد و سکته مغزی ایسکمیک توسط اسکن مغزی تایید می‌شود.

آیا سوماتریپتان موجب سکته مغزی می‌شود؟

یکی از نگرانی‌های عمده پزشکان در مورد مبتلایان به میگرن، استفاده از خانواده تریپتان‌ها مانند سوماتریپتان و داروهای خوانواده ارگوتامین‌ها است. این داروها به ظورکلی موجب کاهش قطر عروق مغز شده و ممکن است با عملکرد خود موجب ایجاد خطر بروز سکته مغزی شوند. با این حال مطالعات نشان داده است که این داروها در صورتی که به میزان مجاز مورد مصرف قرار بگیرند، خطری برای بیمار نخواهند داشت.

چگونه از بروز TIA پیشگیری کنیم؟

می توانید با رعایت برخی ملاحظات به پیشگیری از TIA کمک کنید. به منظور پیشگیری از TIA به نکات زیر توجه کنید:

• مصرف سیگار و الکل را به حداقل برسانید
• در معرض دود سیگار قرار نگیرید.
• به صورت منظم ورزش کنید
• رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات داشته باشید.
• وزن سالم خود را حفظ کنید.
• از مصرف مواد مخدر بپرهیزید.
• دیابت را کنترل کنید.
  فشار خونتان را کنترل کنید
• مصرف کلسترول و چربی را کاهش دهید.
• از استرس دوری کنید.
• سبک زندگی خود را تغییر دهید؛ مانند داشتن خواب کافی و کاهش مصرف غذاهای سرخ کردنی، شیرین و فست فود